تأثیر کاربرد زئولیت در راندمان مصرف کودهای نیتروژنه در کشت ذرت

زئولیت­ها با ساختمانی کریستالی خود مواد متخلخلی هستند که مانند غربال عمل کرده و به دلیل داشتن کانال­های باز در شبکه خود، اجازه عبور بعضی از یون­ها را داده و مسیر عبور بعضی از یون­های دیگر را مسدود می کنند. مصرف این ماده در خاک، می­تواند در افزایش راندمان مصرف و کاهش تلفات نیتروژن نقش داشته باشد. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر کاربرد زئولیت در افزایش راندمان زراعی مصرف نیتروژن و عملکرد ذرت  به اجرا در آمد. آزمایش در گلخانه­ به صورت فاکتوریل در قالب کاملا تصادفی در سال زراعی 88-1378 به اجرا درآمد.  فاکتورهای کودی شامل نوع کود (شامل سه فرمولاسیون مختلف اوره با زئولیت، اوره معمول و اوره با پوشش گوگردی) در چهار سطح صفر، 200، 250 و 300 کیلوگرم نیترژن خالص در هکتار( به مقادیر 44/0، 55/0 و 66/0 گرم  به هر گلدان 3 کیلوگرمی( بودند که در سه تکرار انجام شد. برای کشت از ذرت رقم سینگل کراس 704 استفاده شده و در طول رشد مراقبت­های لازم از جمله آبیاری به موقع و مبارزه با شته به عمل آمد. پس از هشت هفته، بوته­ها برداشت شده و عملکرد ماده خشک و مقدار نیتروژن اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد کودهای زئولیت نیتروژن دار به عنوان کودهای کندرها (اوره با پوشش گوگردی) عمل ننموده و نمی­تواند جایگزین مناسبی برای این کود به حساب آید. از نظر تاثیر بر عملکرد گیاه نیز کودهای زئولیت نیترژن­دار مشابه کود اوره عمل نموده است. با عنایت به اینکه درجه خلوص نیتروژن در کودهای زئولیتی نسبت به اوره کم می­باشد، لذا برای تامین نیتروژن مورد نیاز گیاه کشاورز می­بایست سه برابر کود اوره، کود زئولیتی خریداری نماید. از این رو با در نظر گرفتن دیگر هزینه­های لازم (زئولیت،  بسته­بندی، حمل و نقل ...) قیمت تمام شده واحد نیتروژن در این کود چندین برابر کود اوره خواهد بود. بنابراین کاربرد زئولیت (بکار رفته در این آزمایش) در ترکیبات کودی و معرفی آن به عنوان کود جدید فاقد توجیه اقتصادی است.